Social Return is een instrument dat overheden inzetten om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kansen te bieden op werk, ontwikkeling en deelname aan de samenleving. Sinds 2012 is het rijksbeleid om bij overheidsopdrachten (vooral bij grotere aanbestedingen) sociale voorwaarden te stellen aan bedrijven. Daarmee wordt werkgelegenheid gecreëerd voor mensen die anders moeilijk aan de slag komen.
Voor wie is Social Return bedoeld? #
De verplichting richt zich op de inzet van mensen die onder de zogenoemde Social Return doelgroep vallen. Dit zijn onder andere:
- Personen met een arbeidsbeperking
- Mensen die langdurig werkloos zijn geweest
- Statushouders
- Jongeren met een achterstand tot de arbeidsmarkt
- Mensen uit de Participatiewet-doelgroep
Het doel is om deze mensen structureel mee te laten doen in het arbeidsproces, via een betaalde baan, werkervaringsplek, stage of opleiding.
Wanneer stelt de overheid Social Return verplicht? #
Social Return wordt toegepast bij opdrachten van overheden, zoals gemeenten, provincies, waterschappen en het Rijk, wanneer:
- Het gaat om opdrachten met voldoende loonkosten of personele inzet
- De aard van de opdracht mogelijkheden biedt voor inzet van de doelgroep
- De opdrachtsom boven een bepaalde financiële drempel ligt (bijvoorbeeld 100.000 euro of meer)
Vooral bij opdrachten in de bouw, schoonmaak, groenvoorziening, catering en facilitaire dienstverlening wordt Social Return vaak toegepast. In sectoren waar weinig directe arbeidsuren in de opdracht zitten (zoals levering van goederen) is toepassing minder gebruikelijk, tenzij de aanbestedende dienst gebruik maakt van alternatieve invullingen of sociaal inkopen.
Mag iedere overheid dat zelf bepalen? #
Ja, binnen het wettelijke kader van de Aanbestedingswet 2012 mogen overheden zelf bepalen wanneer en hoe ze Social Return inzetten, zolang ze transparant zijn over de criteria en gelijke kansen bieden aan inschrijvers. Dat betekent dat er lokaal verschillen kunnen zijn:
- De ene gemeente past Social Return al toe vanaf 50.000 euro
- De andere gemeente hanteert pas een verplichting vanaf 250.000 euro
- Sommige organisaties werken met standaardpercentages (bijvoorbeeld 5 procent van de opdrachtsom)
- Andere maken afspraken op maat
Steeds meer overheden sluiten zich aan bij regionale kaders of werken met vaste bouwblokken, zodat voor bedrijven duidelijker wordt wat ze kunnen verwachten.
Waarom is dit belangrijk? #
Social Return draagt bij aan:
- Vergroting van de arbeidsparticipatie
- Meer inclusiviteit op de arbeidsmarkt
- Versterking van sociale cohesie
- Terugdringen van uitkeringsafhankelijkheid
Door Social Return toe te passen, benutten overheden hun inkoopkracht om maatschappelijke doelen te realiseren. Bedrijven leveren zo niet alleen een dienst of product, maar ook een bijdrage aan een socialere samenleving.
Meer weten of zelf aan de slag met Social Return? #
Wil je beter begrijpen wanneer en hoe Social Return voor jouw organisatie van toepassing is? Of ben je aanbieder en wil je succesvol inschrijven op aanbestedingen met een Social Return verplichting?
SROI Specialist ondersteunt je met gerichte trainingen, advies en praktische begeleiding.
Bekijk onze kennisbank verder of neem vrijblijvend contact met ons op voor hulp bij jouw volgende aanbesteding.