Social Return (SROI) wordt in Nederland sinds 2012 actief toegepast als onderdeel van het inkoopbeleid van de overheid. Vanaf dat moment daagt de overheid opdrachtnemers uit om bij te dragen aan arbeidsparticipatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Door Social Return toe te passen bij aanbestedingen, verbindt de overheid economische opdrachten aan maatschappelijke impact.
Waarom is Social Return ingevoerd? #
Veel mensen met een beperking, langdurige werkloosheid of andere belemmeringen vinden niet op eigen kracht de weg naar werk. De overheid ziet het als haar taak om deze groepen te ondersteunen, maar kan dit niet alleen.
Daarom vraagt de overheid aan bedrijven om mee te bouwen aan een inclusieve arbeidsmarkt. Dit gebeurt onder andere door het stellen van een Social Return verplichting bij opdrachten die via aanbesteding worden verstrekt.
Door deze aanpak krijgen meer mensen kansen op werk, ontwikkeling en financiële zelfstandigheid.
Hoe wordt Social Return toegepast? #
Sinds 2012 nemen steeds meer overheidsorganisaties – zoals gemeenten, provincies, waterschappen en ministeries – Social Return op in hun:
- Inkoopbeleid: structureel als onderdeel van duurzaam en sociaal inkopen
- Aanbestedingen: via specifieke eisen of gunningscriteria
- Subsidievoorwaarden: als voorwaarde voor maatschappelijke of infrastructurele projecten
De meest gebruikte vormen zijn:
- Het verplicht inzetten van mensen uit de Social Return doelgroep
- Het bieden van werkervaringsplekken, leerwerkplekken of coaching
- Het doen van sociale inkopen bij erkende sociale ondernemingen
- Het leveren van maatschappelijke bijdragen (alternatieve invulling)
Is er landelijk beleid? #
Nee, er is geen landelijk uniform beleid voor Social Return. Iedere aanbestedende dienst mag zelf bepalen:
- Of en wanneer zij Social Return toepast
- Voor welke opdrachten dit geldt (bijvoorbeeld boven een bepaalde waardegrens)
- Welke doelgroepen meetellen
- Hoe streng of flexibel de verplichting wordt ingericht
De toepassing moet wel voldoen aan de algemene beginselen van het aanbestedingsrecht:
- Non-discriminatie
- Gelijke behandeling
- Transparantie
- Proportionaliteit
Dit voorkomt willekeur en zorgt ervoor dat Social Return op een eerlijke en juridische manier wordt ingezet.
Wat betekent dit voor ondernemers? #
Sinds 2012 zien steeds meer bedrijven Social Return terugkomen in aanbestedingsdocumenten. Voor ondernemers betekent dit dat zij:
- Moeten kunnen aantonen hoe zij invulling geven aan de Social Return verplichting
- Bij gunning vaak een plan moeten indienen
- Verantwoordelijk zijn voor uitvoering én rapportage
Daarom is het belangrijk om tijdig kennis op te bouwen over Social Return en mogelijkheden te verkennen die passen bij de eigen organisatie.
Wil je weten of jouw organisatie klaar is voor Social Return? #
SROI Specialist helpt bedrijven bij het voorbereiden op en invullen van Social Return verplichtingen. Of je nu voor het eerst met Social Return te maken krijgt of zoekt naar een efficiëntere aanpak. Wij bieden advies, training en ondersteuning op maat. Neem gerust contact met ons op of vraag een Social Return Quickscan aan.